Natuur
hoeft niet gezaaid,
wieden is uit den boze,
snoeien misvormt.
Mens,
plaag en hoeder,
luistert
in verwondering
naar vogels
hoog in de hemel.
De mensheid eist steeds meer leefgebied voor zichzelf op: asfalt en bebouwing gaan ten koste van de aarde, bomen, beplanting en dieren. De schepping zetten we naar onze hand ten koste van andere schepselen. Een kerktuin of andere grond behorend bij de kerk kan de natuur weer ruimte schenken door de grond een natuurlijker karakter te geven. Dat kan door:
- natuurlijke, inheemse beplanting (zie ook bij park)
- aanplant van inheemse struiken en planten die bij de omgeving en de grondsoort horen
- maaibeheer: maai het gras (of een deel ervan) minder vaak (in juni, juli, augustus en september) en voer het maaisel af, dat bevordert ‘verarming’ van de grond en daarmee de soortenrijkdom.
Als het een groter terrein betreft rond een kerk met een cultuurhistorische waarde, kunt u wellicht ook van subsidiemogelijkheden gebruik maken van het Prins Bernard Cultuurfonds (zie www.landschapsbeheer.nl , project Groene Kerkterreinen).
Vogels / vleermuizen
- Hang nestkastjes op met verschillende openingen (28 mm voor pimpelmees, 30-32 koolmees of andere type kasten voor andere soorten)
- Zorg voor besrijke inheemse dichte struiken en hagen zoals wilde roos, vlier
- Zet waterschalen om te drinken en te badderen neer
- Ruim niet alle dode takken op: zorg voor schuilplaatsen
- Kerkuilen en vleermuizen: door het gebruik van speciale kasten en gaas kan men deze dieren een plaats in de kerk bieden
Kleine zoogdieren
- Zorg voor takkenbossen. Ze kunnen ook als afscheiding dienen.
- Ruim niet alle organisch afval op. Laat bladeren liggen.
- Zorg voor stukken met wat langer gras: maai niet alles.
Kikkers, padden, salamanders, muizen
- Vijver, minivijver (cementkuip met water), poel
- Zorg voor plekken waar dieren onder kunnen kruipen, zoals bladerhopen
Insecten
Maak een ‘insectenhotel’ door bundels riet of planten met holle stengels te bundelen of boor in houtblokken gaten van 2-12 mm doorsnee en van 3-20 cm diep. Hang de blokken op 1-3 m hoogte op met de invliegopening naar het zuidwesten.
Op www.insectenplanten.nl staan veel bruikbare plantensoorten.
Bijen
Kies voor bijen aantrekkelijke planten. Kijk op www.wildebijen.nl voor goede drachtplanten.
Vlinders
Als inheemse planten zijn geliefd bij vlinders o.a.: Betonie, beemdkroon, blauwe knoop, koekoeksbloem, grote kattenstaart, leverkruid, luzerne, marjolein en tijm. Rupsen van bepaalde vlindersoorten leven van braam, wikke en distel.
Als tuinplanten zijn enkelbloemige soorten geliefd: anjer, aster, aubretia, damastbloem, distel, duizendschoon, flox, guldenroede, hemelsleutel, ijzerhard, judaspenning, lavendel, liatris, muurbloem en vlinderstruik. Let op de grondsoort en de daarbij passende planten. Voor advies zie ook www.vlinderstichting.nl en www.uwtuinvolvlinders.nl
Algemeen
- Leg een composthoop aan, een voedselbron voor planten en dieren
- Gebruik zoveel mogelijk natuurlijke hulpmaterialen zoals hout, zand, grind of hergebruik materiaal. Goede hardhoutvervangers zijn kastanje, eik, lariks en acacia.
- Bemest niet met kunstmest maar gebruik compost van de eigen composthoop.
Voorbeelden van natuurtuinen:
